Εκκλησία Αγίου Νικολάου

Ανατολικά της πλατείας βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία πρέπει να κτίστηκε λίγο πριν το 1320, επί Ενετών, ως μοναστήρι του τάγματος των Δομινικανών μοναχών.

Μετά την επικράτηση των Τούρκων στα Χανιά το 1645, ο ναός μετατράπηκε σε τέμενος και ονομάστηκε Χιουγκάρ Τζαμισί (το τζαμί του Ηγεμόνα-Αυτοκράτορα), προς τιμήν του σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ιμπραήμ. Το τζαμί απέκτησε εντυπωσιακό μιναρέ, ο οποίος ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους της πόλης, καθώς διαθέτει δύο εξώστες «σεριφιέδες». Τα μορφολογικά στοιχεία του μιναρέ, που πρόσφατα αναστηλώθηκε, ακολουθούν τη βενετσιάνικη παράδοση. Εδώ φυλασσόταν το ιερό ξίφος του Τούρκου Δερβίση, ο οποίος πρώτος μπήκε μέσα στην πόλη, ανέβηκε στο καμπαναριό και με το ξίφος στριφογύρισε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα καλώντας τους πιστούς σε προσευχή με την φράση: «Ένας είναι ο θεός και προφήτης του ο Μωάμεθ». Μετά από αυτό το τυπικό η λατινική μονή μπορούσε να μετατραπεί σε τζαμί.

Ανάμεσα στην εκκλησία  και τον πλάτανο υπάρχει μια υπόγεια στοά, η οποία είναι περιτριγυρισμένη από κάγκελα. Μετά από ανασκαφές, βρέθηκαν μεγάλη δεξαμενή, ενώ επί Ενετών και επί Τουρκοκρατίας κατασκευάστηκε υπόγεια κρήνη για τελετουργική χρήση, στην οποία οδηγούν 26 σκαλοπάτια. Η δεξαμενή είχε τέτοια χωρητικότητα, ώστε να καλύπτει την πόλη των Χανίων για έξι μήνες. Αχρηστεύτηκε όμως μετά από σεισμούς που άλλαξαν την ροή του ποταμού (Κλαδισού).

Αρετή Μανουσάκη (Τμήμα ΓΓρ)
Χάρις Φραγκάκης (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Η ιστορία της Σαλάτας

Οι Ρωμαίοι και οι Αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν ανάμεικτα χόρτα με σάλτσα.

Το 1966 το βιβλίο Acetaria: A Riscourse of Sallets και συγκεκριμένα ο John Evelyn προσπάθησε με μεγάλη επιτυχία να ενθαρρύνει τους συνάδελφους του να φάνε σαλάτα με φρέσκα χόρτα. Πλέον από την Ευρώπη και την Αμερική προς την Κίνα και την Ιαπωνία και την Αυστραλία οι Σαλάτες πωλούνται στα εστιατόρια, στα super market και σε αλυσίδες γρήγορου φαγητού.

Η σαλάτα στην Ελλάδα

Όπως είδαμε και στην ιστορία οι Έλληνες είχανε στο τραπέζι τους από την αρχαιότητα Σαλάτες.

Με φρέσκα υλικά που καλλιεργούνται στην χώρα μας έχουμε φτιάξει πολλές Σαλάτες, αυτή όμως που έχει γίνει γνωστή ακόμα και στο εξωτερικό είναι η χωριάτικη Σαλάτα ή αλλιώς Greek Salad !!

Μερικές Ελληνικές Σαλάτες είναι :

Χωριάτικη: Παγκοσμίως αναγνωρισμένη και αποτελείται από ντομάτα, αγγούρι, ελαιόλαδο, ρίγανη και αλάτι. Προαιρετικά εμπλουτίζεται με φέτα, ελιές, κρεμμύδι και πράσινη πιπεριά. Κάποιες φορές προστίθεται κάππαρη και ξύδι και για διακόσμηση μαϊντανός.

Ντάκος :  Μια Κρητική Σαλάτα, αποτελείται από αποξηραμένο ή κρίθινο παξιμάδι που ολοκληρώνεται με ψιλοκομμένες ντομάτες και θρυμματισμένη φέτα ή μυζήθρα.

Τα οφέλη της

Η ντομάτα της μας χαρίζει βιταμίνη C που ενισχύει τις άμυνες του οργανισμού μας, όπως και επίσης λυκοπένιο, αυξάνοντας την αντιοξειδωτική της δράση και κρατώντας τον οργανισμό μας μακριά από τη γήρανση και τη φθορά.

Το κρεμμύδι, μπορεί να… μυρίζει, αλλά είναι ευεργετικό για το έντερο, έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες και παρουσιάζει καρδιαγγειακά οφέλη, μειώνοντας τα υψηλά ποσοστά χοληστερίνης.

Το αγγούρι είναι ενυδατικό, καθώς αποτελείται στο μεγαλύτερο ποσοστό του από νερό, ενώ αν προσθέτετε και πιπεριές, αυξάνετε την ποσότητα βιταμίνης C της σαλάτας σας.

Οι ελιές και το ελαιόλαδο είναι πλούσια στην αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε και ωφελούν την καρδιά με τα καλά λιπαρά τους, ενώ η φέτα της χαρίζει πρωτεΐνη (και λιπαρά) και η ρίγανη άρωμα και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Οι θερμίδες μιας χωριάτικης σαλάτας μπορεί να φτάνουν περίπου τις 300-400, αναλόγως το περιεχόμενο, προϋπόθεση όμως, αποτελεί να μην βουτάτε… μισό κιλό ψωμί στο λάδι της!!!

Αιμιλία Χαΐδεμενάκη (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Μύθοι και θρύλοι της Κρήτης

Οι παρακάτω μύθοι αρχίζουν από την μινωική εποχή ρέοντας προς την σύγχρονη εποχή.

Η γέννηση του Δία

Η Ρέα δίνει στον Κρόνο την πέτρα, Ανάγλυφο 160μ.χ. Ρώμη

Ο  τιτάνας Κρόνος, γιος του Ουρανού και της Γαίας, παντρεύεται την αδερφή του Ρέα, η οποία φέρνει στον κόσμο πολλά παιδιά. Επειδή όμως ο Ουρανός τον έχε προειδοποιήσει ότι θα εκθρονιστεί από κάποιο παιδί του, όπως ο ίδιος είχε ανατρέψει τον δικό του πατέρα, καταπίνει όλα τα νεογέννητα παιδιά του στην προσπάθειά του ν’ αποτρέψει το πεπρωμένου του. Η Ρέα λοιπόν που δεν ανεχόταν περισσότερο να βλέπει ν’ αφανίζονται τα παιδιά της, όταν κατάλαβε ότι έφτασε η ώρα της γέννας, ήρθε στην Κρήτη όπου γέννησε το Δία σ’ ένα σπήλαιο στα βουνά (στο Δικταίο Άντρο στα Λασιθιώτικα βουνά η κατά άλλους στο Ιδαίο Άντρο στον Ψηλορείτη). Την προστασία και ανατροφή του βρέφους ανέλαβαν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι και οι Κουρήτες και η αίγα-νύμφη Αμάλθεια μαζί με τρεις άλλες νύμφες και άλλα πλάσματα της φύσης. Όταν ο Δίας ήταν έτοιμος να γεννηθεί, η Ρέα ζήτησε από τη Γαία να επινοήσει ένα σχέδιο για να τον σώσει, έτσι ώστε ο Κρόνος να τιμωρηθεί για τις πράξεις του ενάντια στον πατέρα του. Ο μύθος αναφέρει πως οι Κουρήτες χόρευαν πολεμικό χορό και χτυπούσαν τα ξίφη με τις ασπίδες τους για να σκεπάσουν το κλάμα του νεογέννητου μωρού.
Στη συνέχεια η Ρέα παρουσίασε στον Κρόνο μια φασκιωμένη πέτρα, λέγοντάς του ότι αυτό ήταν το τελευταίο τους παιδί κι εκείνος την κατάπιε.

Ο μικρός Δίας τείνει το μπιμπερό του στην Αμάλθεια που αρμέγει την αίγα, Jacob Jordaens 1640

Ο Δίας, η Ευρώπη & η γέννηση του Μίνωα

Η αρπαγή της Ευρώπης, Τιτσιάνο 1561-62

Η Ευρώπη ήταν η όμορφη κόρη του βασιλιά της Φοινίκης, Αγήνορα, και της Τηλεφάσσας, αλλά και αδελφή του Κάδμου (ιδρυτή της Θήβας). Όταν ο Δίας μεγάλωσε, ερωτεύτηκε την Ευρώπη, κόρη του βασιλιά της Φοινίκης. Ο νεαρός θεός, τρελός από έρωτα, θέλησε να την κατακτήσει με πονηριά. Τότε μεταμορφώθηκε σε έναν εύσωμο και δυνατό ταύρο, και παριστάνοντας ότι βόσκει πήγε κοντά της. Εκείνη, πλησίασε το ταύρο και άρχισε να τον χαϊδεύει, γοητευμένη από την δύναμη του και την κορμοστασιά του. Μετά ανέβηκε στη ράχη του για να τον ιππεύσει και τότε ο ταύρος άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα. Διέσχισε όλο το Λιβυκό Πέλαγος, ώσπου έφτασε στην Κρήτη. Η κοπέλα κάθισε στη ράχη του κι αμέσως αυτός βυθίστηκε στη θάλασσα και κολυμπώντας έφτασε στην Κρήτη.
Σύμφωνα με μια παράδοση γεύτηκαν τον έρωτα στη σκιά ενός πλατάνου στη Γόρτυνα. Απ’ αυτή την ένωση λέγεται ότι γεννήθηκαν τρεις γιοι: ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς κι ο Σαρπηδόνας. Τους υιοθέτησε και τους ανέθρεψε ο Αστέριος, ο βασιλιάς της Κρήτης, που παντρεύτηκε τη μητέρα τους Ευρώπη.

Ειρήνη Παπαδάκη

Δήμητρα Στελιδάκη (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γνωστός επίσης και ως El Greco, ήταν  Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης έζησε μακριά από την πατρίδα του δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. 

El Greco Portrait of a Man

Αρχικά εκπαιδεύτηκε ως αγιογράφος στην Κρήτη που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στην Βενετία. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του. Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε πιθανότατα το 1541 στον Χάνδακα, το σημερινό Ηράκλειο της Κρήτης, την εποχή της Βενετοκρατίας. Ο πατέρας του, Γεώργιος Θεοτοκόπουλος, ήταν φοροσυλλέκτης και έμπορος. Για τη μητέρα του δεν διαθέτουμε πληροφορίες, ενώ άγνωστη παραμένει και η ταυτότητα μίας ενδεχόμενης πρώτης, Ελληνίδας συζύγου του. Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον Μανούσο Θεοτοκόπουλο (1531-1604), ο οποίος ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα τους. Γνωρίζουμε πλέον με βεβαιότητα πως καταγωγή του Θεοτοκόπουλου δεν ήταν από το Φόδελε, που τότε ανήκε στο διαμέρισμα Ρεθύμνου, αλλά από τον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο). Στην Κρήτη, που από το 1211 αποτελούσε μέρος της ενετικής επικράτειας, οι ζωγράφοι και οι αγιογράφοι συνδύαζαν το βυζαντινό ιδίωμα με τις Δυτικές επιρροές, φιλοτεχνώντας φορητές κυρίως εικόνες και διαμορφώνοντας τη λεγόμενη Κρητική Σχολή.

Ο Θεοτοκόπουλος εξοικειώθηκε από νωρίς με έργα καλλιτεχνών της Αναγέννησης που κυκλοφορούσαν στη βενετοκρατούμενη Κρήτη και από το 1563 εξασκούσε επίσημα το επάγγελμα του ζωγράφου. Μία από τις πρώτες πληροφορίες που διαθέτουμε για κάποιο έργο του προέρχεται επίσης από άλλο έγγραφο του 1566, σύμφωνα με το οποίο δόθηκε στον Θεοτοκόπουλο άδεια για να πουλήσει με λαχνό μία εικόνα που εκτιμήθηκε στα 70 δουκάτα, ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή και ειδικότερα για έναν νέο καλλιτέχνη.

Ιταλία

Με δεδομένο πως η Κρήτη ανήκε στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Βενετίας, ήταν φυσιολογική η εγκατάστασή του στη Βενετία για τη συνέχιση των σπουδών του. Η ακριβής χρονολογία άφιξής του δεν είναι γνωστή, ωστόσο εκτιμάται πως εγκατέλειψε την Κρήτη το 1567. Έζησε στη Βενετία περίπου μέχρι το 1570 επιχειρώντας να ακολουθήσει τα πρότυπα των καλλιτεχνών που κυριαρχούσαν στη καλλιτεχνική ζωή της πόλης, μεταξύ αυτών ο Τιτσιάνο και ο Τιντορέττο. Την ίδια περίοδο υιοθέτησε την τεχνική της ελαιογραφίας, ζωγραφίζοντας πλέον σε μουσαμά και εγκαταλείποντας το ξύλο. Ένα από τα έργα που αποτυπώνουν τη μετάβαση του Θεοτοκόπουλου από το Βυζαντινό στο Δυτικό ιδίωμα είναι το Τρίπτυχο της Μοντένα, το οποίο περιλαμβάνει στοιχεία εμφανώς εμπνευσμένα από τα πρότυπα που κυριαρχούσαν στην Ιταλία, συνυφασμένα με θέματα επηρεασμένα από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα.

El Greco Triptico de Modena 

Το 1570 βρέθηκε στη Ρώμη, γεγονός που μας αποκαλύπτεται από σχετική επιστολή του ζωγράφου Τζούλιο Κλόβιο, μέσα από την οποία συστήνει τον Θεοτoκόπουλο στον προστάτη του, καρδινάλιο Αλεσάντρο Φαρνέζε, περιγράφοντάς τον ως έναν «νεαρό από τον Χάνδακα, μαθητή του Τιτσιάνο» και «σπάνιο ταλέντο στη ζωγραφική». Πιθανά προκειμένου να ανταποδώσει την εξυπηρέτηση, ο Ελ Γκρέκο δημιούργησε μία ημίσωμη προσωπογραφία του Κλόβιο, η οποία αποτελεί και την παλαιότερη προσωπογραφία του που διασώζεται μέχρι σήμερα. Στη Ρώμη, ο Θεοτοκόπουλος, όπως και άλλοι διακεκριμένοι ζωγράφοι, ήρθε αντιμέτωπος με τον σκληρό ανταγωνισμό που επικρατούσε την εποχή εκείνη, την ίδια στιγμή που δέσποζε η παρουσία του Τιτσιάνο και εξακολουθούσε να ασκεί επίδραση το έργο του Μιχαήλ Άγγελου, έξι χρόνια μετά το θάνατό του. Σύμφωνα με μία ανεκδοτολογική αναφορά που δεν επιβεβαιώνεται, πρότεινε στον πάπα Πίο Ε' να φιλοτεχνήσει πάνω στην Δευτέρα Παρουσία του Μιχαήλ Άγγελου, έργο με το οποίο είχε διακοσμήσει την Καπέλα Σιξτίνα. Όταν αργότερα του ζητήθηκε να εκφέρει την άποψή του για τον Μιχαήλ Άγγελο, ο Θεοτοκόπουλος απάντησε πως τον θεωρούσε έναν καλό άνθρωπο, ο οποίος όμως δεν γνώριζε να ζωγραφίζει.

Ισπανία

Το 1577 καταγράφεται η παρουσία του Γκρέκο στην Ισπανία, χωρίς να διαθέτουμε πολλές πληροφορίες για τις δραστηριότητές του την περίοδο 1572-76 στην Ιταλία. Αρχικά εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη και αργότερα στο Τολέδο, πόλη που αποτελούσε τότε θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο της Ισπανίας, με περίπου 62.000 κατοίκους το 1571. Εκεί δημιούργησε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα της ώριμης περιόδου του και γνώρισε την καθιέρωση. Ο Παραβιθίνο τόνισε τη στενή σχέση του με την ισπανική πόλη, σε ένα σονέτο που συνέθεσε το 1614 προς τιμή τού Θεοτοκόπουλου, όπου αναφέρει πως «ζωή πήρε από την Κρήτη και χρωστήρες, πιο ωραία πατρίδα βρήκε στο Τολέδο, απ' όπου ξεκινά την αιωνιότητα να κατακτήσει δια του θανάτου». Εκεί απέκτησε ένα γιο, τον Χόρχε Μανουέλ (Γεώργιος Εμμανουήλ), με την Χερόνιμα ντε λας Κουέβας (Dona Jeronima de Las Cuevas). Συνεργάστηκε με αρκετούς παραγγελιοδότες, όπως τον μοναχό και καθηγητή ρητορικής Ορτένσιο Φέλιξ Παραβιθίνιο, το νομομαθή Χερόνιμο δε Θεβάγιος ή τον φίλο του και λόγιο της εποχής Αντόνιο δε Κοβαρούμπιας.

 Ο διαμερισμός των ιματίων του Χριστού, 1577-9, λάδι σε μουσαμά, 285 x 173 εκ.,

Έργο

Κρήτη και Ιταλία

Στην πρώιμη δημιουργική περίοδο του Γκρέκο ανήκουν τα έργα που φιλοτέχνησε στην Κρήτη και στη Βενετία, για πολλά από τα οποία είναι δύσκολο να καθοριστεί αν ολοκληρώθηκαν στον Χάνδακα ή στην ιταλική πόλη. Η Κοίμηση της Θεοτόκου, που ανακαλύφθηκε το 1983 στη Σύρο έχοντας μεταφερθεί εκεί πιθανότατα από Ψαριανούς εποίκους μετά την καταστροφή των Ψαρών, αποτελεί το πρώτο σωζόμενο έργο του με την υπογραφή του.

El Greco Η Κοίμηση της Θεοτόκου

Μαζί με τη φορητή εικόνα Ο ευαγγελιστής Λουκάς ζωγραφίζοντας την Παναγία (Μουσείο Μπενάκη), αποτελούν σημαντική πηγή πληροφοριών για την τεχνοτροπία του νεαρού Θεοτοκόπουλου. Η τεχνική και το ύφος των εικόνων διαπνέονται από μεταβυζαντινά στοιχεία, χωρίς όμως να απουσιάζουν και πρωτότυπα χαρακτηριστικά, όπως η υποτυπώδης απόδοση της τρίτης διάστασης ή του προοπτικού βάθους και τα έντονα χρώματα. Τα μοτίβα της δυτικής τέχνης είναι περισσότερο εμφανή σε άλλα έργα της ίδιας περιόδου, όπως στην Προσκύνηση των Μάγων (Μουσείο Μπενάκη) και κυρίως στο Τρίπτυχο της Μόντενα.

Στα τελευταία χρόνια παραμονής του στη Βενετία, ανήκει ο πίνακας Θεραπεία του Τυφλού (Πινακοθήκη της Δρέσδης), έργο που χαρακτηρίζεται από την επίδραση του Τιντορέττο, ως προς τη διάταξη των μορφών αλλά και την απόδοση των κτιρίων που φαίνονται στο βάθος. Σε άλλα έργα, όπως ο Μυστικός Δείπνος (Εθνική Πινακοθήκη Μπολόνια) είναι εμφανής η διάθεσή του να αναπαραστήσει με φυσικό τρόπο την κίνηση των σωμάτων και τη θέση τους στο χώρο.

Την περίοδο της παραμονής του στη Ρώμη, ο Γκρέκο εξασφάλισε την αναγνώρισή του κυρίως μέσα από το είδος της προσωπογραφίας, στο οποίο ξεχωρίζουν τα πορτρέτα που φιλοτέχνησε για τον Τζούλιο Κλόβιο (Εθνικό Μουσείο Καποντιμόντε, Νάπολη) και τον στρατιωτικό Βιτσέντζο Αναστάζι. Ο πρώτος απεικονίζεται σε μία ημίσωμη σύνθεση, ενώ ο δεύτερος σε όρθια στάση, ντυμένος με την πανοπλία του, σε μία σύνθεση που προαναγγέλλει τα μεταγενέστερα έργα του Βελάσκεθ. Παράλληλα, ο Γκρέκο στράφηκε σε πιο φιλόδοξες συνθέσεις, με χαρακτηριστικό δείγμα την Εκδίωξη των εμπόρων από το ναό (Ινστιτούτο Καλών Τεχνών Μινεάπολης).

«Προσωπογραφία του Τζούλιο Κλόβιο»- Ελ Γκρέκο (ελαιογραφία σε μουσαμά, 0,58 Χ 0,86)

Τολέδο

Μετά την άφιξή του στο Τολέδο, οι πρώτες παραγγελίες που ανέλαβε αφορούσαν τρία ρετάμπλ για τη μοναστηριακή εκκλησία του Αγίου Δομήνικου του Παλαιού (Santo Domingo el Antiguo) και μία ελαιογραφία με θέμα τον διαμερισμό των ιματίων του Χριστού, γνωστή ως El Espolio, για τον καθεδρικό ναό της πόλης. Τα ρετάμπλ υπήρξαν παραγγελία του Ισπανού αρχιδιάκου του καθεδρικού ναού τού Τολέδου, Διέγο δε Καστίγια, ο οποίος ανήκε στον κύκλο γνωριμιών τού Φαρνέζε. Για την εκκλησία του Αγίου Δομήνικου, ο Γκρέκο φιλοτέχνησε την Ανάληψη της Παναγίας (Ινστιτούτο Καλών Τεχνών, Σικάγο), έργο που πλαισιωνόταν από τις απεικονίσεις του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή (Santo Domingo el Antiguo), του Αγίου Βερνάρδου και του Αγίου Βενέδικτου. Το πρόγραμμα της εικονογράφησης περιλάμβανε ακόμα συνθέσεις με θέμα την Αγία Τριάδα (Μουσείο Πράδο), την Προσκύνηση των Ποιμένων, τον Άγιο Ιερώνυμο, την Ανάληψη του Χριστού και τον Άγιο Ιλδεφόνσο. Η Ανάληψη της Παναγίας, που τοποθετήθηκε στο κεντρικό ρετάμπλ της αγίας τράπεζας, όπως και η Αγία Τριάδα, αναδεικνύουν την ικανότητα τού Γκρέκο να συνδυάζει στοιχεία από τον Τιτσιάνο και τον Μιχαήλ Άγγελο, παραδίδοντας τελικά μία πρωτότυπη σύνθεση. Εκτός από τα έργα ζωγραφικής, ανέλαβε επίσης το αρχιτεκτονικό σχέδιο των ρετάμπλ και άλλα διακοσμητικά στοιχεία τους.

 El Greco Η Ανάληψη της Παναγίας

O Διαμερισμός των ιματίων του Χριστού υπήρξε το δεύτερο σημαντικό έργο που φιλοτέχνησε στο Τολέδο, για το οποίο οι εκπρόσωποι του καθεδρικού ναού εξέφρασαν αντιρρήσεις ως προς το περιεχόμενο του, που οδήγησαν σε περαιτέρω οικονομική διαφωνία με τον Γκρέκο, σχετικά με την αμοιβή του. Έχοντας ήδη αποκτήσει αναγνώριση, φιλοτέχνησε τον πίνακα Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρίκιου, έργο που χαρακτηρίζεται από μία αλλαγή ύφους, ειδικότερα σε ότι αφορά τον περιορισμό των ρεαλιστικών στοιχείων και την έμφαση στην πνευματική διάσταση της σκηνής. Ο Άγιος Σεβαστιανός (Μουσείο Καθεδρικού Ναού της Παλένθια), φιλοτεχνήθηκε περίπου το 1577-8 και αποτέλεσε το πρώτο γυμνό σε φυσικό μέγεθος που ζωγράφισε, πιθανώς εμπνευσμένος από τον Λαοκόοντα, γλυπτική σύνθεση της Ελληνιστικής περιόδου, στο Βατικανό. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Θεοτοκόπουλος φιλοτέχνησε ένα ομώνυμο έργο (Λαοκόων Εθνική Πινακοθήκη Ουάσιγκτον), που αποτελεί τον μοναδικό πίνακά του με θέμα από τη μυθολογία. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1580, ο Γκρέκο υιοθέτησε συχνά υπερβολικά χαρακτηριστικά στα έργα του, προκειμένου να αποδώσει υπερφυσικά στοιχεία, αποκρινόμενος από τα αναγεννησιακά πρότυπα. Η Ταφή του κόμη Οργκάθ (Άγιος Θωμάς Τολέδου) μαρτυρά την τάση αυτή και αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά έργα του Γκρέκο, κατά πολλούς το σπουδαιότερο, που εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την μανιεριστική μέθοδο που ακολουθούσε ο Γκρέκο. Στα τέλη του 16ου αιώνα και στις αρχές του 17ου, ανέλαβε πολυάριθμες παραγγελίες, με σημαντικότερες εκείνες για το Ίδρυμα της Dona Maria de Aragon στη Μαδρίτη και τo παρεκκλήσιο του Αγίου Θωμά στο Τολέδο. Σε αυτή την περίοδο ανήκει και ο πίνακας Έκσταση του Αγίου Φραγκίσκου που εντοπίστηκε για πρώτη φορά από Πολωνούς ειδικούς το 1974 και η αυθεντικότητά του επιβεβαιώθηκε το 2009.

 El Greco : Η Πέμπτη Σφραγίδα της Αποκαλύψεως  1608–1614

Μεταθανάτια φήμη

Κατά τη διάρκεια της ζωής του, το έργο του εκτιμήθηκε και προωθήθηκε περισσότερο από τους λόγιους, ουμανιστές και διανοούμενους και λιγότερο από το καλλιτεχνικό κατεστημένο. Αργότερα, αγνοήθηκε για μία περίοδο περίπου τετρακοσίων ετών. Δεν υπήρξαν μιμητές του, καθώς μόνο ο γιος του φρόντισε για την αναπαραγωγή ορισμένων από τις πιο γνωστές συνθέσεις του. Στη διάρκεια του 16ου και 17ου αιώνα, ο Γκρέκο τοποθετούνταν στην Ιταλική σχολή, έχοντας τη φήμη ενός ζωγράφου με τάσεις εκκεντρικότητας, στην προσπάθειά του να πρωτοτυπήσει, αλλά και με περιφρόνηση απέναντι στους καθιερωμένους κανόνες. Για αρκετούς ιστορικούς, η τέχνη του Γκρέκο συνδέθηκε με το πνεύμα της Αντιμεταρρύθμισης, θεώρηση που συγκρούεται ή συμπληρώνεται με άλλες ερμηνείες, κυρίως Ελλήνων μελετητών του, που τονίζουν τη σημασία των βυζαντινών στοιχείων στην τέχνη του. Άλλοι ερευνητές, με βάση τις γραπτές σημειώσεις του Γκρέκο, τονίζουν περισσότερο την εικόνα ενός ζωγράφου με φιλοσοφικές αναζητήσεις, αποκομμένος από τα θρησκευτικά ζητήματα της εποχής και απασχολούμενος κυρίως με αισθητικά προβλήματα, σε σχέση με την διερεύνηση και απόδοση του φυσικού κόσμου μέσα από τη ζωγραφική.

Η τέχνη του Θεοτοκόπουλου ήταν αρκετά προσωπική και αυτόνομη, έτσι ώστε να μην ευνοηθεί η «συνέχειά» της, ενώ καθοριστικό ρόλο σε αυτό διαδραμάτισε και η νέα μπαρόκ τεχνοτροπία που εκτόπισε τον μανιερισμό του 16ου αιώνα, με αποτέλεσμα το έργο του Γκρέκο να είναι ελάχιστα γνωστό κατά την περίοδο του μπαρόκ. Στη διάρκεια του 17ου αιώνα, υπό την άνθιση του κλασικισμού, και στις αρχές του 18ου, οι πίνακές του θεωρούνταν «υπερβολικοί» και «επιτηδευμένοι», ενώ η εκκεντρικότητά του συχνά ταυτίστηκε με ενδεχόμενη «παραφροσύνη». Αργότερα, κατά την περίοδο του ρομαντισμού, τα έργα του επανεξετάστηκαν. Για τον Γάλλο ποιητή Θεόφιλο Γκωτιέ – έναν από τους πρώτους που εξέφρασαν θαυμασμό για το ύστερο έργο του Γκρέκο – θεωρήθηκε πρόγονος του ρομαντικού κινήματος στην αναζήτηση του παράδοξου ή του ακραίου.

Βερυκάκη Μαριάννα (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Νίκος Ξυλούρης

Γεννήθηκε το 1936, στο ορεινό χωριό Ανώγεια Μυλοποτάμου Ρεθύμνου της Κρήτης από οικογένεια με μουσική παράδοση και πολλούς λυράρηδες. Στα πέντε του χρόνια, όταν οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό του, ξεριζώθηκε από τον τόπο του μαζί με τους υπόλοιπους κατοίκους, οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε χωριό της επαρχίας Μυλοποτάμου όπου παρέμειναν μέχρι και την απελευθέρωση της Κρήτης. Αδέλφια του είναι οι επίσης γνωστοί μουσικοί της κρητικής μουσικής ο Αντώνης Ξυλούρης (Ψαραντώνης) και ο Γιάννης Ξυλουρης.

Σε νεαρή ακόμα ηλικία με τη βοήθεια του δασκάλου του κατάφερε να πείσει τον πατέρα του να του αγοράσει την πρώτη του λύρα και πολύ γρήγορα άρχισε να παίζει σε γάμους και Πανηγύρια. Στα 17 του αποφάσισε να μετακομίσει στο Ηράκειο και έπιασε δουλειά στο νυχτερινό κέντρο "Κάστρο". Τα πράγματα όμως δεν ήταν όπως τα περίμενε γιατί βρέθηκε αντιμέτωπος με τη "μόδα" της Ευρωπαϊκής μουσικής, κάτι τελείως ξένο για αυτόν. Τα έσοδα του μόλις και μετά βίας έφταναν να τον συντηρήσουν και πέρασε δύσκολες εποχές.
Γνώρισε την Ουρανία Μελαμπιανάκη, στις 21 Μαΐου του1958 παντρεύτηκαν και τον ίδιο Σεπτέμβρη μετακόμισαν στο Ηράκλειο Κρήτης.

Σιγά-σιγά οι Κρητικοί άρχισαν να τον στηρίζουν και να οργανώνουν γλέντια για να τον ακούν να παίζει. Έτσι άρχισε να γίνεται γνωστός και το Νοέμβριο του 1958 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο με τίτλο "Μια μαυροφόρα που περνά". Ο δίσκος αγαπήθηκε από το κοινό κι έτσι ο Νίκος ηχογράφησε κι άλλα τραγούδια σε δίσκους των 45 στροφών. Το 1960 γεννήθηκε ο γιος του Γιώργος και το [1966 η κόρη του Ρηνιώ. Την χρονιά της γέννησης τη κόρης του κέρδισε και το πρώτο βραβείο σε ένα φεστιβάλ μουσικής στο Σαν-Ρέμο παίζοντας με τη λύρα του ένα συρτάκι. Την επόμενη χρονιά άνοιξε στο Ηράκλειο το μουσικό κέντρο "Ερωτόκριτος" και πλέον δεν ανησυχεί για την επιβίωση του.
Το 1969 ηχογράφησε με μεγάλη επιτυχία το δίσκο "Ανυφαντού" και λίγους μήνες αργότερα εμφανίστηκε και πάλι σε Αθηναϊκό μουσικό κέντρο. Οι καταστάσεις όμως πλέον είχαν ωριμάσει και ο κόσμος τον υποστήριζε περισσότερο. Έτσι μετακόμισε και πάλι στην Αθήνα. Γνώρισε τον ποιητή και σκηνοθέτη Ερρίκο Θαλασσινό ο οποίος αποφάσισε να τον συστήσει στο Γιάννη Μαρκόπουλο και έτσι ξεκίνησε μια λαμπρή συνεργασία με το δίσκο "Χρονικό" και τα "Ριζίτικα". Παράλληλα γνωρίστηκε με τον διευθυντή της δισκογραφικής εταιρίας COLUMBIA και έγιναν κουμπάροι.

Για το ποιος «ανακάλυψε» το Νίκο Ξυλούρη, τα λεγόμενα της συζύγου του κ. Ουρανίας Ξυλούρη όπως δημοσιεύτηκαν σε σχετικά αφιερώματα των περιοδικών «Δίφωνο» και «Μονογραφίες» είναι διαφορετική από αυτήν που συνήθως επικρατεί σε αρκετές βιογραφίες του Νίκου Ξυλούρη, ότι τον ανακάλυψε ο Ερρίκος Θαλασσινός και τον ανέδειξε ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Η ανάδειξη του Ξυλούρη οφείλεται στο τραγούδι του «Ανυφαντού» και το πρόσωπο που τον ανακάλυψε και τον ανέδειξε ήταν ο διευθυντής της δισκογραφικής εταιρείας «Κολούμπια» Τάκης Λαμπρόπουλος, ο οποίος τον ηχογράφησε σε ένα γαμήλιο γλέντι στα Ανώγεια και έστειλε την κασέτα στον συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο ο οποίος ήταν τότε στο Παρίσι, προκειμένου να ακούσει τη φωνή του Ανωγειανού Λυράρη. Οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν ότι ο Λαμπρόπουλος πήγε στην Κρήτη όπου ανακάλυψε μια σπουδαία και σημαντική φωνή. Από εκεί πληροφορήθηκε ο Γιάννης Μαρκόπουλος για το Νίκο Ξυλούρη και του πρότεινε τα τραγούδια του «Χρονικού»

Το 1971 ξεκίνησε κοινές εμφανίσεις με το Γιάννη Μαρκόπουλο στη μπουάτ "Λήδρα" και η φωνή του έγινε σύμβολο της αντίστασης. Συνεργάστηκε στενά, εκείνα τα χρόνια, με τον Θρακιώτη τραγουδοποιό Θανάση Γκαϋφύλλια στις μπουάτ της Πλάκας και σε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα.

Το καλοκαίρι του 1973 τραγούδησε στο θεατρικό έργο «Το μεγάλο μας Τσίρκο» με πρωταγωνιστές τον Κώστα Καζάκο και τη Τζένη Καράζη στο θέατρο "Αθήναιον". Ο Νίκος Ξυλούρης στην ακμή της καριέρας του αντιλήφθηκε ότι έχει καρκίνο. Μετά από μεγάλο αγώνα, πολλαπλές εγχειρήσεις και αρκετή ταλαιπωρία έχασε τη μάχη στο Νοσοκομείο Πειραιώς στις 8 Φεβρουαρρίου 1980 σε ηλικία μόλις 43 χρονών. Με τη φωνή και το ήθος του σημάδεψε τα χρόνια της χούντας, την αντίσταση σε αυτήν, αλλά και τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Όπως ο ίδιος έλεγε μετά τη μεταπολίτευση, αναφερόμενος στους ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας "εγώ τους ίδιους ανθρώπους έβλεπα να κανονίζουν επί χούντας, τους ίδιους βλέπω και τώρα".

 Απ’ τω Χανιώ τη πόρτα – 1978

Απο βορά ξεκίνησα,
να πάω θε το νότο,
να κατεβώ στο Θέρισο,
στην πέτρα των αντάρτων
να τους ρωτήσω να μου πουν,
του χαλιβού το βλήμαν
αγονατίσω ευλαβεικά.
Αφήστε τόνε να περνά
'που τω χανιώ την πόρτα
και να φορεί και τ' άρματα
όπως τα φόριε πρώτα.

Καμπάκου Ελένη (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Τα μουσικά παραδοσιακά όργανα στην Κρητη Β΄

Τα παραδοσιακά λαϊκά μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται σήμερα στην Kρήτη, για την απόδοση της μουσικής, των χορών και των τραγουδιών της, άλλα σε μεγαλύτερο βαθμό κι άλλα σε μικρότερο, είναι το λαγούτο, το βιολί, η λύρα, η βιολόλυρα, το μαντολίνο, η κιθάρα, το μπουλγαρί, η μ(π)αντούρα, η ασκομ(π)αντούρα, το χαμπιόλι και το νταουλάκι.

Ασκομπαντούρα

Οι τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με τη χρονολόγηση της παρουσίας των περισσοτέρων από αυτών στην Kρήτη ανάγονται, κυρίως, στην περίοδο της Ενετοκρατίας, προέρχονται από διάφορες πηγές (εικονογραφικές, φιλολογικές, αρχειακές, αναφορές ιερωμένων της εποχής, απομνημονεύματα, νοταριανά έγγραφα κ.ά.) και αφορούν το νταουλάκι, το χαμπιόλι, τη μ(π)αντούρα, την ασκομ(π)αντούρα, το λαγούτο, το βιολί και την κιθάρα, καθώς και άλλα μουσικά όργανα (τσίτερες, κλαδοτσύμπανα, τρομπέτες, άρπες, μπάσα κ.λπ.) των οποίων η χρήση δεν επιβίωσε. 

Μαντολίνο

Για τη λύρα, το μπουλγαρί και το μαντολίνο τα εμπεριστατωμένα στοιχεία είναι υστερότερα. Αρχίζουν από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Τέλος, η βιολόλυρα είναι όργανο της εποχής του μεσοπολέμου.Tη χρήση των αυλών και των τυμπάνων στην Kρήτη αναφέρουν οι Έλληνες ορθόδοξοι ιερωμένοι της εποχής από τις αρχές του 15ου και του 17ου αιώνα, αντίστοιχα. Tα τύμπανα, που ονομάζονται και ταμπούρλα, αναφέρονται και στα κείμενα της κρητικής λογοτεχνίας από το 1600 περίπου. Το μικρό κρητικό τύμπανο, που ονομάζεται νταουλάκι ή τουμπί, διατηρείται μέχρι σήμερα μόνο στο νομό Λασιθίου και είναι αυτό ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μουσικής κληρονομιάς του νομού. Eίναι ένα ρυθμικό όργανο, το οποίο παίζεται με δύο ειδικά φτιαγμένα νταουλόξυλα, που ονομάζονται τουμπόξυλα, και συνήθως συνοδεύει ένα τουλάχιστον μελωδικό όργανο, που μπορεί να είναι μ(π)αντούρα, ασκομ(π)αντούρα, λύρα ή βιολί.

Κιοσές Βαγγέλης (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Ο φάρος των Χανίων

Ο Αιγυπτιακός Φάρος στο Ενετικό λιμάνι των Χανίων αποτελεί το στολίδι της πόλης, το πλέον φωτογραφημένο μνημείο της.

Αν και ονομάζεται «Αιγυπτιακός», κατασκευάστηκε από  Ενετούς, στα τέλη του 16ου αιώνα. Θεμελιώθηκε πάνω σε φυσικό βράχο και αρχικά, λειτουργούσε ως πυρσός ανοιχτής φλόγας. Έχει ύψος 21 μέτρα και το φως του καλύπτει απόσταση επτά μιλίων. Είναι από τους παλαιότερους φάρους στον κόσμο που διασώζονται στις ημέρες μας.

Ο Αιγυπτιακός Φάρος ανακατασκευάστηκε από τους Αιγύπτιους στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν ήταν κυρίαρχοι της Κρήτης. Τότε κέρδισε το όνομα που τον «συνόδευσε» στους αιώνες και απέκτησε ένα από τα πλέον ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στυλ παγκοσμίως. Θυμίζει μιναρέ ως προς τη μορφή του και ως προς την εσωτερική πέτρινη σκάλα, που οδηγεί στο μπαλκόνι με το γυάλινο πυργίσκο.

Μανουσάκη Αρετή (Τμήμα ΓΓΡ)
Χάρης Φραγκάκης (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

“Η Τυπογραφία της Αναγέννησης συναντά την Κρητική Λογοτεχνία μέσα από την Τέχνη του Δρόμου”

Μια δράση που ξεκίνησε το 2016 και υλοποιείται και τη φετινή σχολική χρόνια, με πρωτοβουλία καθηγητών και μαθητών του τμήματος Γραφιστικής του  Πανεπιστήμιου Δυτικής Αττικής και τη συμμετοχή του σχολειού μας ως «συντονιστικό» του προγράμματος για ολόκληρη την Κρήτη.

Το πρόγραμμα ονομάζεται, «Η Τυπογραφία της Αναγέννησης συναντά την Κρητική Λογοτεχνία μέσα από την Τέχνη του Δρόμου».  Είναι μια δράση που αγαπήθηκε πολύ από την τοπική κοινωνία της Κρήτης ξεχωρίζει για την πρωτοτυπία της και θα θέλαμε πολύ να αναδειχτεί και σε ολόκληρη την Ελλάδα, μέσω του ιστολoγίου. Η εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές και καθηγητές) του σχολειού μας, είχε και θα έχει πολλά οφέλη από την ενασχόληση με το συγκεκριμένο πρόγραμμα , διότι η δράση την όποια θέλουμε να αναδείξουμε, και η δημιουργία του ιστολογίου, περιλαμβάνει πολλές ενότητες εκπαιδευτικού και πολιτιστικού έργου. Εμπλέκει το μάθημα της Γραμματογραφίας, της Ιστορίας της Τέχνης, των Υπολογιστών, του Ελ.Σχεδίου, της Φωτογραφίας, της Γραφιστικής.

Grecs du roi ligatures 1544 - Βεργίκιος-Garamont

Οι μαθητές μας αλλά και οι μαθητές των υπολοίπων σχολείων θα δουν στο ιστολόγιο μας τη βυζαντινή γραφή μέσα από την απαράμιλλη ελληνική γραμματοσειρά Grecs du Roi, που φιλοτέχνησε ο επιφανής Κρητικός λόγιος και καλλιγράφος Άγγελος Βεργίκιος και χάραξε ο Claude Garamont για την αποκλειστική χρήση του βασιλικού τυπογραφείου της Γαλλίας στα μέσα του 16ου αιώνα για την έκδοση κειμένων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Συγκεκριμένα δυο από τα σημαντικότερα έργα της Κρητικής λογοτεχνίας κατά την περίοδο της Αναγέννησης, ο Ερωτόκριτος  του Β.Κορνάρου και η Ερωφίλη του Γ. Χορτάτση.

Τοίχος ΕΠΑ.Λ. Ακρωτηρίου

Θα ταξιδέψουν με την ποίηση αυτή, θα ζωγραφίσουν εικόνες που εμπνεύστηκαν από τους στοίχους  αυτούς αλλά και την ιστορία της τέχνης. Θα γνωρίσουν τόπους της Κρήτης μέσα από τη δράση μας, και θα κατανοήσουν πως το ρομαντικό παρελθόν μπορεί να συνδυαστεί και να ταιριάξει με το νεανικό «γεμάτο πληροφορίες ιδέες και εικόνες» παρόν, μέσα από την τέχνη του γκράφιτι και του steet art! Για τους καθηγητές του σχολειού θα είναι μια πρόκληση, μιας που τόσες πολλές ειδικότητες θα εμπλακούν για να δημιουργηθεί κάτι τόσο δημιουργικά σύγχρονο και αισθητικά πολύ ενδιαφέρον!

Προσπάθεια απόδοσης Γραμματοσειράς

Βερυκάκη Όλγα  (Καθηγήτρια - Εικαστικός)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Παραδοσιακά φαγητά

Η Κρήτη έχει μια από τις αρχαιότερες και πιο εύγευστες γαστριμαργικές παραδόσεις στον κόσμο, μια παράδοση γεύσεων, αρωμάτων, υλικών και τεχνοτροπιών που ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια και φθάνει μέχρι σήμερα.

Στη διεθνή επιστημονική κοινότητα γίνεται όλο και περισσότερη συζήτηση στην αναζήτηση της ιδανικής δίαιτας για την προαγωγή της υγείας. Η Κρητική διατροφή αποτελεί τα τελευταία χρόνια αντικείμενο μελέτης, αφού η πλειοψηφία των ερευνών αναδεικνύουν την Κρητική κουζίνα ως το πιο χαρακτηριστικό και ποιοτικά υψηλό παράδειγμα μεσογειακής διατροφής. Διαπιστώθηκε ότι οι κάτοικοι της Κρήτης έχουν τους χαμηλότερους δείκτες θνησιμότητας και τα πιο μικρά αναλογικά και σε παγκόσμια κλίμακα ποσοστά θνητότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνους.

Ποιο είναι όμως το μυστικό της Κρητικής διατροφής; Η απάντηση είναι ότι οι Κρητικοί τρέφονται με τα προϊόντα που παράγει η γη τους, δηλαδή τρώνε άφθονα κηπευτικά, χόρτα και λαχανικά, όσπρια και φρούτα, αρωματίζουν το φαγητό τους με βότανα και φυτά από τα βουνά του νησιού, όπως θυμάρι και βασιλικό, ενώ σχεδόν πάντα συνοδεύουν το φαγητό με κρασί από τα τοπικά αμπέλια και εξαιρετικά νόστιμο ψωμί, που παραδοσιακά είναι ζυμωτό.

Άλλο χαρακτηριστικό του Κρητικού τραπεζιού είναι η ποικιλία των πιάτων, όπου κανένα δεν μονοπωλεί τη γεύση αλλά όλα μαζί συνθέτουν ένα εύγευστο σύνολο.

Το σημαντικότερο όμως διατροφικό στοιχείο είναι το λάδι, το οποίο για τους Κρητικούς όπως και για όλους τους λαούς της Μεσογείου, αποτελεί τη βασική πηγή λίπους. Το λάδι αποτελεί τη βάση της Κρητικής και ελληνικής διατροφής, και χρησιμοποιείται στα περισσότερα πιάτα εκτοπίζοντας το βούτυρο ή άλλα είδη λαδιού που χρησιμοποιούνται σε άλλες περιοχές του κόσμου. Η θρεπτική αξία του λαδιού είναι τεράστια καθώς αποτελεί το πιο ισχυρό αντιοξειδωτικό της φύσης, προστατεύοντας δηλαδή τον οργανισμό από την οξείδωση και την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών που προκαλούν σοβαρές παθήσεις.

Η Κρήτη με το μεσογειακό της κλίμα και τη καλή σύσταση του εδάφους της επιτρέπει στο ελαιόδενδρο όχι μόνο να ευδοκιμεί παντού, τόσο σε πεδινές όσο και σε ορεινές περιοχές, αλλά και να αποδίδει στο λάδι την καλύτερη δυνατή ποιότητά του, με χαμηλή οξύτητα και υπέροχο άρωμα. Το γεγονός ότι οι Κρητικοί ζουν περισσότερο και έχουν τους χαμηλότερους δείκτες στην εμφάνιση ασθενειών φαίνεται να συνδέεται άμεσα με το ότι είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές λαδιού παγκοσμίως.   

Είναι σίγουρο είναι ότι η άριστη υγεία και μακροζωία των Κρητικών οφείλεται στην παραδοσιακή διατροφή τους. Μια διατροφή στην οποία αξίζει να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας και να την ακολουθήσουμε.

Αιμιλία Χαΐδεμενάκη  (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Ανδρέας Ρίτζος

Η παρακάνω εικόνα αποτελεί ίσως την πιο πρωτότυπη δημιουργία της κρητικής σχολής ζωγραφικής.

Ανδρέας Ρίτζος: «J H S», 15ος αιώνας

Ο Ανδρέας Ρίτζος φιλοτεχνεί τις παραστάσεις της Σταύρωσης, της Ανάστασης και της Εις Άδου Καθόδου μέσα στη συντομογραφημένη επιγραφή J(esus) H(ominum) S(alvator) δηλαδή: Ιησούς Λυτρωτής των Ανθρώπων. Στο γράμμα S εικονίζονται τόσο ο βυζαντινός τύπος με την έγερση των νεκρών όσο και ο δυτικός τύπος του Ιησού θριαμβευτή που εξέρχεται από το μνήμα.
Προφανώς η εικόνα φιλοτεχνήθηκε μετά από παραγγελία καθολικού πελάτη αλλά το αξιοθαύμαστο είναι πως ο Ρίτζος χρησιμοποίησε μια σύνθεση εντελώς άγνωστη και στη βυζαντινή αλλά και στη δυτική εικονογραφία.

Ανδρέας Ρίτζος Η Κοίμηση της Θεοτόκου

Αρχαγγελάκη Εμμανουέλα (Τμήμα ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Ερωτόκριτος

Ο Ερωτόκριτος είναι έμμετρο μυθιστόρημα που συντέθηκε από τον Βιτσέντζο Κορνάρο στην Κρήτη, πιθανότατα κατά τη πρώτη δεκαετία του 17ου αιώνα. Αποτελείται από 10.012 ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους γραμμένους στην Κρητική διάλεκτο. Κεντρικό θέμα του είναι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο νέους, τον Ερωτόκριτο και την Αρετούσα, και γύρω από αυτό περιστρέφονται και άλλα θέματα όπως η τιμή, η φιλία, η γενναιότητα και το κουράγιο. Μαζί με το έργο Ερωφίλη του Γεωργίου Χορτάτση είναι τα σημαντικότερα έργα της κρητικής λογοτεχνίας. Ο Ερωτόκριτος πέρασε στην λαϊκή παράδοση και παραμένει ένα εξαιρετικά δημοφιλές κλασικό έργο, χάρη επίσης και στην μελοποίησή του από τον Χριστόδουλο Χάλαρη και την ερμηνεία του από τον Νίκο Ξυλούρη.

Καμπάκου Ελένη  (Τμήμα : ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Βιτσέντζος Κορνάρος

Οι Κρητικοί έχουν να επιδείξουν αξιόλογα λογοτεχνικά έργα από πολύ παλιά, αλλά τα πιο σημαντικά γράφτηκαν επί εποχής Βενετών (1211 - 1669) και γι’ αυτό όταν λέμε «Κρητική σχολή» εννοούμε την ως άνω περίοδο (περίοδος ακμής 1610 - 1669).

Οι Κρητικοί, την εποχή που η ηπειρωτική Ελλάδα στέναζε κάτω από τον τούρκικο ζυγό (1610 - 1669), ζώντας κάτω από την κυριαρχία των Ενετών, που τους είχαν επιτρέψει να διατηρήσουν τη γλώσσα τους, γνώρισαν σχετικά κάποια ελευθερία. Έτσι στην Κρήτη τα χρόνια αυτά αναπτύχθηκε αξιόλογη λογοτεχνία. Έργα της εποχής αυτής είναι « Ο Ερωτόκριτος» του Β. Κορνάρου, «Η Θυσία του Αβραάμ» Β. Κορνάρου, «Η Ερωφίλη», «Η βοσκοπούλα» «Ο Γύπαρης» του Χορτάτση  κ.α.

Η Ιταλική λογοτεχνία και γλώσσα επέδρασαν στη διαμόρφωση της κρητικής λογοτεχνίας και γλώσσας. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι γνήσια δημοτική λαλιά και μελωδική. Οι στίχοι είναι δεκαπεντασύλλαβοι. Για την Κρητική διάλεκτο πιστεύουν πως θα γινόταν βάση της σημερινής μας γλώσσας αν δεν υποδουλώνονταν η Κρήτη στους Τούρκους. Τελικά η Κρητική λογοτεχνία έχει βαθιά ελληνικό χαρακτήρα παρά τις ξένες επιδράσεις που έχει δεχτεί.

Ο Βιτσέντζος Κορνάρος έζησε στο τέλος του 16ου αιώνα και στις αρχές του 17ου. Στην Κρήτη, την εποχή κατά την οποία είχε υποδουλωθεί από τους Βενετούς. Ήταν ο μικρότερος από τους πέντε γιους του  Ιακώβου Κορνάρου. Γεννήθηκε στις 26 Μαρτίου του 1553 στη Σητεία Κρήτης, όμως μετά το γάμο του έζησε στο Ηράκλειο. Η γυναίκα του, η Μαριέτα Zeno, ήταν από παλιά οικογένεια με μεγάλη κτηματική περιουσία. Μαζί απέκτησαν δύο κόρες, την Κατερούτσα και την Ελένετα. Πέθανε, σε  ηλικία περίπου 58 -60 ετών, στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο) μετά τις 12 Αυγούστου του 1613 και θάφτηκε στο μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου. Ο ποιητής Βιτσέντζος Κορνάρος έγραψε τα ποιητικά έργα "Ερωτόκριτος" και "Θυσία του Αβραάμ" σε δεκαπεντασύλαβο στίχο.  Στα δύο ποιήματα αυτά ο Κορνάρος, όπως λέγεται από τους κριτικούς της λογοτεχνίας, με μια σπάνια δύναμη κατόρθωσε να μετουσιώσει τα πρότυπα τους σε δραματικά έργα με μία άψογη τεχνική, μία ανώτερη ποιητική πνοή και με τέλεια ψυχογραφημένους χαρακτήρες.

 Καμπάκου Ελένη   (Τμήμα: ΒΕ)

Share:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ